UPDATE: ziehier enkele belangrijke links ivm de zone:
Het rapport van de studieopdracht die de bescherming vooraf ging
De wetgeving met betrekking tot beschermingen archeologie
Beste leden,
De VLM stelde tijdens het laatste onderhoud met De Zwarte Specht voor van Onroerend Erfgoed Vlaanderen te benaderen met de vraag of zij het zouden zien zitten om naar Oud-Turnhout af te reizen om meer concrete uitleg te geven rond de archeologische beschermingszone. Zij stemden toe en op korte termijn werd dit georganiseerd en we ontvingen een uitnodiging voor vandaag, dinsdag 11 september.
Aanwezig waren voor De Zwarte Specht Dirk Van Troy en Bart Coninckx, 4 medewerkers van de VLM, 3 medewerkers van Onroerend Erfgoed Vlaanderen en voor gemeentebestuur Oud-Turnhout de Burgemeester en twee medewerkers.
De avond werd verdeeld in een uiteenzetting voor speciaal voor De Zwarte Specht en later eentje voor de landbouwers. De beweegreden was een verschil in de mogelijke vragen en opmerkingen die beide partijen konden hebben.
Marc De Bie, diensthoofd OEV, schetste eerst waarover de zone precies gaat en wat het unieke karakter is van deze bepaalde zone. Kennelijk is dit voornamelijk bepaald door de gelijktijdige aanwezigheid van twee waardevolle archeologische lagen boven elkaar. Er zou maar één andere dergelijke zone bestaan in de provincie Antwerpen. Daarna was het de beurt aan de afdeling die zich, na goedkeuring van de zone, bezighoudt met het beheer van die zone en alle praktische aspecten daar rond. Ten slotte was het aan ons om vragen te stellen.
Wat we voornamelijk onthouden van deze avond:
- Onroerend Erfgoed Vlaanderen onderkent het probleem van de huidige vorm van communicatie als ook het slecht gekozen tijdstip. Voor dit laatste zijn ze kennelijk gebonden aan de moment waarop ze een eerste goedkeurende handtekening krijgen van de betrokken minister. Men uitte het duidelijke voornemen om naar de toekomst toe het informeren van de betrokken burgers op een meer begrijpelijke wijze te laten gebeuren. Wij stelden hiervoor een samenwerking voor met het lokale gemeentebestuur en hebben ons ook voorgesteld als mogelijke communicatie spil.
- De periode om bezwaren in te dienen is 60 dagen, maar loopt niet synchroon voor iedereen, zoals bij een openbaar onderzoek. Het is dus juridisch in orde om dit voor verschillende eigenaars verschillend te doen. Ze gaven ook aan dat ze op de hoogte zijn van het feit te werken met oude kadastrale gegevens. Dit ligt volgens hen buiten hun macht en verhindert de procedure niet. Onaangeschreven eigenaars kunnen zich melden en voor hun zal de procedure opnieuw ingezet worden.
- de procedure ziet er in zijn geheel als volgt uit:
1. Er werd een decreet gemaakt betreffende het beschermen van archeologische beschermingszones
2. Als een zone in aanmerking komt, wordt die onderzocht door (in dit geval) de K.U. Leuven. Dit onderzoek werd afgerond en goedgekeurd in 2008.
3. Hiermee wordt een dossier samengesteld voor de bescherming.
4. Er wordt een pre-advies geformuleerd doro een speciale commissie.
5. De minister keurt al dan niet de voorlopige bescherming goed.
6. Na goedkeuring hebben de diensten van OEV exact 1 jaar om maatschappelijk de zone af te toesten. In deze fase zitten we nu (mogelijkheid bezwaarschriften in dienen).
7. OEV behandelt elk bezwaarschrift apart en dient de indiener van antwoord.
8. Het geheel van het dossier met de bezwaarschriften en met de antwoorden gaat weer naar die commissie die al dan niet haar uiteindelijke zegen geeft.
9. Dit wordt bekrachtigd door de minister.
- Kwestie de consequenties naar de eigenaars toe lijkt het er op dat we kunnen stellen dat enkel activiteiten die "meer ingrijpende" effecten hebben naar de bodem toe (we noemen als voorbeeld een gebouw oprichten met fundamenten/kelder), een aparte goedkeuring/vergunning vereisen van OEV, zoals bevoorbeeld diepere graafwerken. Men drukte er op dat het bestaand exploiteren van een landbouwgrond NIET gehinderd mag worden. Verder stellen zij consulenten ter beschikking die adviezen verstrekken wanneer bv. men zijn terrein wil wijzigen.
- Bart Coninckx maakte de opmerking dat deze zone in de toekomst mogelijks gebruik kan worden door externe partijen om aan te tonen dat gebieden zoals de weekendzone foutief ingepland zijn. Hij gaf het voorbeeld van de Ankerplaats. OEV erkent die mogelijkheid, maar is niet bij machte zo iets dergelijks te verhinderen. Op het voorstel van Bart Coninckx om de zone in te krimpen zodat de weekendzone er buiten viel en deze op een later tijdstip eventueel archeologisch te beschermen, bleek men niet in te kunnen gaan.
- Er zijn ook subsidies mogelijk. Deze worden bijvoorbeeld uitgekeerd in gevallen van herstelwerken, organisatie van tentoonstellingen rond de zone en erosiebestrijdende maatregelen.
- Het Bezoekerscentrum is buiten de zone gevallen omwille van het feit dat men daar voorafgaand aan de oprichting er van archeologisch onderzoek heeft gedaan. Daar werden echter geen resten teruggevonden, dus dat kon veilig buiten de zone gehouden worden. Men gaf aansluitend aan dat dat een gegronde reden is om bezwaar aan te tekenen, met name het kunnen aantonen dat eerder gebleken is dat op zijn perceel zich geen lagen bevinden met grote archeologische waarden.
Wij danken de VLM van harte voor het organiseren van deze avond. Wij betreuren het feit dat dit aan de late kant was, maar appreciëren de inzet van de betrokken overheden ten zeerste om dit, samen met een betere communicatie naar jullie toe, in de toekomst beter aan te pakken.
Mochten er nog vragen leven, beantwoorden wij die met plezier.
De Zwarte Specht